Zeelen. bijdrage raadsvergadering

28 september 2017

Voorzitter dank u wel,

Vanavond spreken we weer over het plan van fietsenverhuur Zeelen aan de WB-kade/Commandeurstraat.

De fractie van de PvdA heeft in de commissievergadering van 2 weken geleden, maar zelfs al in 2012 haar twijfels en bezwaren kenbaar gemaakt over dit plan.

Deze bezwaren zijn wat onze fractie betreft nog steeds aan de orde. Wat wij belangrijk vinden om vanavond te benadrukken is de rol en de taak die de gemeenteraad heeft ten aanzien van ruimtelijke ordening. Het is de bevoegdheid van de gemeenteraad om te beslissen over hoe de woon- en leefomgeving eruit ziet of komt te zien. Het is onze taak om kaders hiervoor te stellen in bestemmingsplannen, een structuurvisie en aanvullend beleid.
Daarna is het onze rol om het College te controleren of aanvragen en nieuwe ontwikkelingen hieraan getoetst worden.
De gemeenteraad weegt alle belangen zorgvuldig tegen elkaar af en daarbij is de PvdA van mening dat het algemeen belang vóór dat van een individu hoort te gaan. Wij begrijpen ook echt wel, dat dit in sommige gevallen tot ongenoegen en misschien zelfs frustratie kunnen leiden bij een aanvrager. Dit vinden wij voor de aanvrager, in dit geval Zeelen, natuurlijk ook vervelend. Dat er geld ingestoken is om dit plan voor te bereiden, zien wij als een ondernemersrisico en een eigen keuze. Dat er voor de aanvrager inkomstenderving zou plaatsvinden wanneer we niet instemmen met dit plan, is voor ons geen afwegingskader. Wij zien het als ondernemerschap om te kijken wat de mogelijkheden zijn voor een ondernemer bínnen de kaders die de wet hem biedt. Uiteraard mag iemand de gemeenteraad vragen daarvan af te wijken, maar deze bevoegdheid ligt uiteindelijk bij de raad. Daarna staan bezwaar en beroepsprocedures open voor belanghebbenden.
Alles wat wij doen, proberen wij gewoon goed te doen. Voor het eiland, haar bewoners, de omgeving, natuur en onze gasten.

De fractie van de Partij van de Arbeid heeft een beeld, een visie, voor ogen hoe het eiland er in de toekomst uit komt te zien of blijft zien.
In onze visie gaan we uit van kleinschalige bedrijfsvoering in de dorpen. Van het behoud van het kleinschalig karakter van panden. Voor Terschellinger begrippen “grootschalige” bedrijfsvoering dan wel opslag hoort plaats te vinden op het daarvoor aangelegde bedrijventerrein.
Dit is vigerend beleid en de gemeenteraad heeft naar onze mening zich daar ook al verscheidene malen voor uitgesproken. Ook in het recente verleden. Bijvoorbeeld bij de aanvraag van CupCompost en bij de mogelijkheid tot de bouw van bedrijfsloodsen op het voormalig B&Y terrein.
Nogmaals, alle grootschalige bedrijvigheid hoort thuis op het bedrijventerrein en niet in de dorpen willen wij de dorpen leefbaar, authentiek en aantrekkelijk houden voor bewoners en gasten.
“Ook de nog steeds geldende beleidsnotitie fietsenverhuur onderstreept, dat door de gemeente alleen bestaande verhuuradressen worden gehandhaafd, teneinde een wildgroei van bedrijven met ruimtelijk onwenselijke gevolgen te voorkomen.” Dit is een citaat uit de uitspraak van de RvS aangaande de bezwaarprocedure BP West uit 2014.
Ondanks herhaaldelijk verzoek van onze kant, is het er nog niet van gekomen om de beleidsnotitie fietsenverhuur Terschelling te herzien of over te laten lopen in ander nieuw beleid zoals het masterplan haven. Wij gaan ervan uit dat dit wel zal gaan gebeuren bij het uitvoeringsplan voor de haven, in samenspraak uiteraard met fietsenverhuurders en andere belanghebbenden. Tot die tijd is deze beleidsnotitie echter gewoon staand beleid, waar wij ook achter staan.

Waar wij ook grote moeite mee hebben is dat het aanzicht van het dorp aan de haven zal veranderen bij het toestaan van deze aanvraag. Dit vinden wij ruimtelijk gezien zeer onwenselijk.
Ik vraag u even met mij in gedachten naar dit stukje van West te gaan.

Alle woningen, westelijk van Willem Barentszkade nummer 15 staan gebouwd op een duin. Eigenlijk was ook nummer 15 eerst gebouwd op een duin. Ik kan mij nog herinneren, dat je alleen met een trap aan de rechterkant bij de ingang van de zeilmakerij kon komen. Dus zolang is dat ook nog niet geleden. Er is destijds toestemming gegeven om, let op: het duin weg te halen en daar een kelder te bouwen. Dus wel degelijk een kelder.
Zouden wij dit nu ook op nummer 14 toestaan, dan ga je steeds meer het aanzicht van de woningen op een duin gebouwd aan de haven van West, aantasten. Dit vinden wij ruimtelijk gezien ongewenst. Waar houdt het op? Wij zijn voor het behoud van ons dorpsaanzicht aan de haven.
De bovenstaande punten zien wij ook terug in de net vastgestelde toekomstvisie TS 25. 2 citaten uit deze toekomstvisie, die onze mening onderstrepen dat uitgaand van huidig beleid, deze aanvraag niet door zou kunnen gaan.

Citaat 1:
3.1 Recreatie en toerisme
“Onze gasten voelen zich thuis als ze op Terschelling zijn. Daarom zetten we sterk in op goed gastheerschap. De focus ligt op duurzame kwaliteit en authenticiteit, passend bij de schaal van
de omgeving.”

Citaat 2: ”Vernieuwing is noodzakelijk, maar wel met behoud van de kern- waarden. De kleinschalige bedrijvigheid geeft geur en smaak aan het eiland. Samenwerking met grotere ondernemers kan het organiserend en investerend vermogen van de kleinschalige bedrijvigheid vergroten.
De Terschellinger kernwaarde ‘authenticiteit’ vraagt om ontwikkelingen op Terschelling die passen bij de schaal van de omgeving.”

Dit wat betreft aanzicht, ruimtelijke inpasbaarheid en behoud van authenticiteit getoetst aan vigerend beleid.

Het volgende argument, waarom wij niet kunnen instemmen met voorliggend voorstel is de in het gemeenteblad al genoemde precedentwerking die hiervan uitgaat.

Er wordt namelijk iets nieuws gevraagd voor Terschelling. Dit gaat over 3 zaken.
Ten 1e: het samenvoegen van kelders onder verschillende panden die bovengronds NIET zijn samengevoegd.

Ten 2e: Het niet slechts bouwen van een kelder onder het bouwvlak uit het bestemmingsplan, maar ook onder aan- en bijgebouwen, een steeg en een stuk tuin.

Het 3e punt is de functievermenging die plaats gaat vinden binnen 1 pand. Beneden opslag tbv fietsenverhuur, boven wonen.

Deze 3 punten samen, scheppen volgens ons een groot precedent op Terschelling. Als wij dit hier toestaan, kunnen wij een keldercomplex mét functievermenging, bij een ander niet weigeren. Kunt u zich voorstellen hoe dat eruit komt te zien en wat voor impact dit heeft op de woon- en leefomgeving op Terschelling?
Grootschalige opslag onder woningen die grenzen aan, wat nu nog kleinschalige bedrijven zijn!
Het hele idee, gevoel én beeld van kleinschalig, authentiek en Terschellings eigene staat dan op de tocht.

Over het 1e punt:
Het niet toestaan van samensmelten van kelders komt overeen met wat de gemeenteraad heeft aangegeven bij de RvS in 2015. De gemeente Terschelling schreef daar het volgende: “Hiertoe wordt opgemerkt dat de precedentwerking van ondergronds bouwen, wordt bepaald door de bovengrondse bouwmogelijkheden. Voor zover het bestemmingsplan toestaat dat bouwwerken bovengronds worden samengevoegd is dat ondergronds ook mogelijk.
Bovengronds zijn hier geen panden samengevoegd, anders dan bijvoorbeeld bij de HEMA op West. En om misstanden te voorkomen, wij pleiten hier er niet voor om bovengronds dan ook maar samen te voegen. Integendeel, dan wordt het nog minder wenselijk!

Mbt het 2de punt, bouwen van een kelder buiten het bouwvlak: Dit is nu niet mogelijk volgens de huidige bestemmingsplannen op heel Terschelling. De wet zegt namelijk het volgende: Als je in het bestemmingsplan niets regelt over ondergronds bouwen, dan gelden de bouwregels ook voor ondergrondse bouwwerken (ABRvS 28 februari 1996, Gst. 1996-7044, 6).
Met andere woorden: als je niet specifiek beleid hebt gemaakt, of regels hebt opgenomen in het bestemmingsplan over kelders dan geldt het bouwvlak van het bovengronds bouwwerk ook voor een ondergronds bouwwerk.

Dan het 3e punt: Ook daarover heeft de gemeente in het verweerschrift bij de RvS in 2015 een heel duidelijk statement gemaakt. Ik citeer weer even: “Het is echter niet mogelijk dat door samenvoeging functies (bestemmingen) worden gemengd. Het is niet mogelijk het fietsenverhuurbedrijf gevestigd aan de WB-kade 15 op grond van dit plan, door te trekken onder de panden aan de Wb-kade 14 en de Commandeurstaat 13. Het mengen van functies (bestemmingen) moet expliciet worden toegestaan met een omgevingsvergunning of een bestemmingsplanwijziging. Het toestaan van kelders heeft in die zin dan ook geen precedentwerking.” Einde citaat.
De RvS heeft dit in de uitspraak ook meegenomen in het volgende stukje: “Voorts heeft de raad daarbij betrokken dat ongewenste precedentwerking niet hoeft te worden gevreesd, omdat door ontwikkeling van beleid ongewenste samenvoeging van kelders kan worden voorkomen. Benodigde omgevingsvergunnningen of bestemmingsplanwijzigingen kunnen aan dat beleid worden getoetst, aldus de raad.”

Volgens de PvdA hadden we dus beleid moeten maken over het bouwen van kelders. In ieder geval hebben we de verwachting gewekt destijds bij de RvS en zeker ook bij omwonenden die in beroep zijn gegaan tegen het toestaan van kelders op West-Terschelling, dat er beleid zou komen.
Wij vragen het College dan ook om vaart te maken met het opstellen van dit beleid en geven hierbij aan dat wat ons betreft dit beleid in lijn ligt met wat wij hier vanavond over zeggen. Zeer waarschijnlijk zullen we als gemeente, hoe het besluit ook valt toch weer bij de RvS terecht komen. Wij vinden dat er voor die tijd beleid hierop gemaakt en vastgesteld moet zijn. Dit beleid moet leiden tot een parapluherziening op alle bestemmingsplannen op Terschelling.
Wat de PvdA betreft dus géén samenvoeging van kelders, géén functievermenging en niet buiten het bouwvlak bouwen van een kelder.

Ook zouden wij graag zien dat het College een onderzoek laat doen, naar wat de precedentwerking nu zou kunnen inhouden. Een onderzoek naar wat is het effect naar precedentwerking voor functievermenging. Laat dit visualiseren en maak inzichtelijk waar het op dit moment wel niet allemaal mogelijk zou kunnen zijn om kelders onder aangrenzende woningen, bedrijfsmatig in gebruik te nemen. Over hoeveel panden gaat het dan? Alleen al aan de WB-kade en van Heusdenweg kan ik nu al 4 panden opnoemen. Sterker nog deze zijn al in het bezit van ondernemers die aanliggend hun bedrijf exploiteren. Hoe zit het verder op West? Maar vast ook in Midsland of in de andere dorpen?
Nogmaals, juist hiervoor hebben wij toch het bedrijventerrein in het leven geroepen?

Voorzitter, wij zetten ook onze vraagtekens bij de argumenten van College en aanvrager dat dit plan iets zou oplossen voor de omgeving als het gaat om de ervaren overlast. Dit is een aanname voorzitter. Net zoals het een aanname van onze kant is dat de overlast niet minder zal worden door het vergroten van de stalling, maar misschien wel meer.
De opslag wordt vergroot in het plan, maar het aantal fietsen wat hier gestald moet worden, gaat naar 600! Dat is keer 3. Dus is het niet zo dat alle afhandeling, wachtenden en bagage opeens binnen zou kunnen.
Bovendien moeten alle fietsen erin en eruit via dezelfde weg. Er kunnen meerdere klanten bediend gaan worden na aankomst van de boot, er staan immers 3 keer zoveel fietsen. Dus zullen er ook meer mensen met bagage staan te wachten op stoep en rijweg. Het enige wat minder zou worden zijn de wagens met fietsenaanhangers die komen lossen. Nu dat is slechts zo’n 10 keer per week en dus 1 of 2 keer per dag. Dat is niet waar de meeste overlast van ondervonden wordt.
Een oplossing die wij wel zouden zien is bijvoorbeeld de bagage afhandeling al vanaf Harlingen te regelen, fietsen reserveren via internet en bij de accommodatie klaar laten staan. De mensen met elektrisch busvervoer of (hopelijk op den duur) elektrische taxi’s naar het verblijf vervoeren. Win, win, win. Geen rommeltje op haventerrein of daar omheen, gemak voor de gast en kleinschaligheid blijft bij de fietsverhuurders voor wie ter plaatste toch nog een fiets wil huren.
Aanvrager geeft ook aan dat er inkomstenderving plaatsvindt, mocht dit plan niet doorgaan. Dit geeft ook aan dat de ondernemer van plan is om de bedrijvigheid uit te breiden en te vergroten om zo de gemaakte investeringen weer terug te verdienen. Daar is niets mis mee natuurlijk en de aanvrager staat het ook vrij om dit te proberen, maar wij als PvdA maken de afweging om dat als omdergeschikt te zien aan het algemeen belang.

Als laatste punt willen wij nog meegeven dat het ons inziens verstandig zou zijn om een onafhankelijk hydraulisch onderzoek te laten doen naar het bouwen van een kelder op oud West, te beginnen bij deze locatie. Dit zowel bij droog weer, als vlak na een hevige regenbui. Wij hebben begrepen dat dit een enorm verschil kan uitmaken voor het onderzoek.

Voorzitter, het is tijd dat de aanvrager, maar ook de omwonenden duidelijkheid krijgen. We hebben dit plan nu uitvoerig behandeld en alle facetten wel belicht. Nog even resumerend, vanwege:

– behoud van dorpsaanzicht haven West, en dus ruimtelijk gezien onwenselijk;
– Kleinschaligheid en authenticiteit als kernwoorden in de recent vastgestelde toekomstvisie TS 25;
– Niet passen in bestaand beleid uit beleidsnotitie fietsenverhuur, TS25, bestemmingsplannen en ABRvS februari 1996;
– Precedentwerking voor het samenvoegen van kelders, de functievermenging en het bouwen buiten het bouwvlak van kelders;
– Het als aanname te beschouwen dat de overlast zou verminderen en dit dus als oplossing daarvoor zien;

Kan de fractie van de Partij van de Arbeid niet instemmen met het Collegevoorstel.
Wel vragen wij het College zsm met een beleidsnotitie te komen voor kelderbouw, een onderzoek te laten doen naar ongewenste precedenten en een hydraulisch onderzoek uit te voeren onder bovengenoemde voorwaarden naar het effect op de ondergrond en funderingen bij kelderbouw op oud West.

 

Dank u wel.