Hieronder de inbreng van onze fractie in het Terschellinger Coronadebat. Kijk en luister verder via het filmpje.
Dank u wel.
Voorzitter, op het moment dat dit debat gepland werd hadden we niet voorzien dat we in Nederland nú al in de tweede golf van de pandemie zouden zitten.
Dat maakt dit debat toch enigszins vreemd.
De bedoeling van de PvdA fractie is om kort terug te kijken op de afgelopen maanden en de maatregelen en structuren die in het leven geroepen zijn ten tijde van de eerste golf.
Maar vooral: wat kunnen we hiervan leren en meenemen naar de toekomst? Helaas is deze toekomst eigenlijk sneller gekomen dan gehoopt en verwacht.
Eerst even terug naar half maart.
Een zogeheten intelligente lockdown. Grip 4.
Er moest in zeer korte tijd een structuur opgezet worden om de crisis te kunnen managen.
Dit is ook gebeurd. Zowel regionaal als lokaal.
Regionaal door de Veiligheidsregio en het instellen van het Regionaal Beleidsteam, lokaal door het opzetten van een Gemeentelijk Beleidsteam (GBT).
De mensen uit dit team hebben zo goed mogelijk geprobeerd en doen dat nog steeds om allerlei zaken die voorbij kwamen te regelen, structureren en op te lossen.
Na een aantal maanden is er een wekelijks informele chatsessie tussen college, medewerker GBT en de raads- en commissieleden opgezet. Dit om de elkaar goed op de hoogte kunnen houden en snel te kunnen handelen op signalen die de volksvertegenwoordigers oppikten en om als raad ook de juiste signalen weer naar de samenleving over te kunnen brengen.
Er is ontzettend hard gewerkt door vele mensen binnen onze organisatie en veel dingen zijn goed en adequaat opgepakt. Absoluut onze complimenten daarvoor.
We zijn ook erg blij met de toezegging vanuit het ministerie dat bij de herverdeling van Coronapatienten in Nederland, niet weer de Waddenheli zal worden ingezet omdat dit toch teveel risico’s oplevert voor de eilanders en gasten. Dit naar aanleiding van onze schriftelijke vragen hierover en de aandacht die het College hieraan heeft besteed richting RAV en VRF.
Er zijn in onze ogen wel wat zaken minder goed gegaan. Bijvoorbeeld in de communicatie.
Naar de samenleving, naar verschillende organisaties en naar de gemeenteraad.
Ik zal kort een aantal voorbeelden noemen om u een idee te geven van wat ik bedoel.
Het gaat ons dus niet om de genomen maatregelen, maar wel om de communicatie hiervan.
Bijvoorbeeld het uitbrengen van een voucher van €25,- voor ieder huishouden om te besteden bij eilander bedrijven. Wat een sympathiek en mooi idee. Het totale bedrag blijft ook net onder het bedrag dat het College mag uitgeven zonder de raad daar vooraf om goedkeuring over te vragen. Toch was het netjes geweest de raad hierover te informeren. Sommigen lazen het op sociale media en anderen werden verrast met een voucher in hun brievenbus.
Dit had eenvoudig opgelost kunnen worden met een mailtje via de griffier op de dag van versturen.
Dan als voorbeeld de maatregelen die genomen zijn op het haventerrein. De taxibranche bijvoorbeeld is hierin niet meegenomen, terwijl er best vooraf even met deze mensen een gesprek had kunnen plaatsvinden. Dit heeft voor veel onbegrip gezorgd.
De strepen die zijn aangebracht op het haventerrein met looprichtingen staan daar eigenlijk een beetje voor Jan Doedel. Er wordt niet over gecommuniceerd op de boot bij aankomst of ergens anders nog. Niemand weet precies hoe het werkt.
De communicatie mbt de geconstateerde besmettingen afgelopen zomer op de jeugdcamping was bijzonder en laat. Het bleek al op vrijdag bekend te zijn bij de GGD Fryslân, maar pas op maandag doorgegeven te zijn aan de gemeente Terschelling. Klopt dit en zijn er, naar aanleiding daarvan, ook strakkere afspraken gemaakt met de GGD Fryslân?
We leven nu eenmaal op een klein eiland, waar mensen vaak snel dingen weten en dat veroorzaakt onrust. Die onrust willen we uiteraard voorkomen, daar is snelle en juiste communicatie het sleutelwoord in.
Over het aantal besmettingen op het eiland wordt op dit moment helemaal niet gecommuniceerd door de gemeente. Dit kun je lezen in overzichtje op het Corona dashboard, maar leidt tot verwarring hebben we gemerkt.
Misschien een soort update op de website bijhouden met een link naar het Coronadashboard?
Een ander punt ter verbetering voor toekomstige maatregelen vinden wij de besluitvorming die voortgekomen is uit voorstellen van het GBT.
Wij begrijpen dat bevoegdheden in een grip 4 situatie anders liggen en in veel gevallen is dat logisch en noodzakelijk. Maar bijvoorbeeld in het geval van maatregelen voor de uitbreiding van terrassen, sluitingstijden en het toestaan van gasten van buitenaf in campingkantines, gaat het om besluiten die economisch van aard zijn. Hier ligt gemeentelijk beleid aan ten grondslag dat vaak een lange geschiedenis heeft en na veel inspraak en overleg tot stand gekomen is. Het had recht gedaan aan de positie van de gemeenteraad om hierover overleg met de raad te hebben en te luisteren naar de overwegingen van onze raad. Wanneer deze overwegingen niet gingen leiden tot een andere afweging, was een onderbouwing daarvan aan de raad wel zo correct geweest. De raad heeft dan wel een motie aangenomen om zaken snel te kunnen oppakken, maar dit mag niet gezien worden als vrijbrief.
Wij zouden graag zien dat de griffier opgenomen wordt in het GBT, zodat er op die manier een verbinding is tussen raad en GBT.
Dan wil ik nog de handhaving noemen. Vanaf het begin is er door de gemeenteraad gevraagd hoe de regels allemaal gehandhaafd zouden moeten worden. Sowieso is handhaving op Terschelling al een heikel punt en met zoveel extra maatregelen kon je de discussies hierover al van verre zien aankomen.
Helaas is dat ook gebeurd. Er is veel verantwoordelijkheid neergelegd bij de ondernemers zelf, wat echt ondoenlijk bleek en ook leidde tot oneerlijke situaties.
Bedrijven die zich keurig aan de maatregelen houden, zien de zó welkome gasten vertrekken naar andere zaken die minder streng zijn.
Veel ondernemers voelen zich politieagent bij hun eigen zaak, terwijl hun basishouding normaal gesproken gastvrijheid is.
Bij de supermarkten is na heel veel vragen en klachten en na (zoals wij de hele zomer hebben teruggekregen) vele goede gesprekken! uiteindelijk ingezet op beveiliging bij de deur. De gemeente heeft hierin financieel bijgedragen door de uren die al ingekocht waren bij Base Security voor de nachtbewaking, daarvoor in te zetten.
Dit is ergens natuurlijk best krom en oneerlijk tegenover al die andere horeca en detailhandel die zelf politieagent moest spelen en dat ook niet prettig vonden.
Wat ons betreft wordt dit een volgende keer anders opgelost. Als de horecaondernemer of de eigenaar van een winkel zelf verantwoordelijk wordt gehouden voor het naleven van coronamaatregelen van hun gasten, dan hoort dit ook bij de supermarkt zo te gaan. Alleen daar gemeenschapsgeld aan uitgeven is ons inziens niet fair.
Verder hebben wij teruggekregen van een aantal ondernemers dat zij het gemist hebben om ook eens te horen dat ze het juist wel goed doen.
Niet alleen een brief naar iedereen als een paar het niet goed doen. Geef complimenten en credits aan degenen die het wél goed doen. Zij missen zelfs inkomsten door hun goede gedrag, maar voelen zich niet gezien door de gemeente. Kan daar aandacht aan besteed worden?
Terschellingers zijn creatief en inventief, zo getuige ook de vele evenementen die jaarlijks georganiseerd worden. Bij het langzaamaan weer opstarten van de samenleving, werd er gekeken naar hoe het weer mogelijk zou zijn om bijeenkomsten en evenementen te organiseren op het eiland. Dit bleek voor bijna alle organisatoren een te moeilijke puzzel. Wat natuurlijk ontzettend jammer is voor de organisatoren, deelnemers/bezoekers maar ook voor het eiland in zijn geheel.
Wij willen hier toch pleiten voor een proactievere houding van de gemeente. Bijvoorbeeld zoals op Vlieland is gebeurd. Nodig deze mensen uit (via een videoverbinding) en luister naar de vragen en ideeën die er zijn. Ga actief in gesprek en probeer samen op zoek naar hoe het wel kan.
Dit soort bijeenkomsten geven heel veel mensen namelijk ook een positieve boost en dat kunnen heel veel mensen wel gebruiken. Helemaal nu, nu het weer langzaamaan richting een lockdown lijkt te gaan.
Wij maken ons grote zorgen om het welbevinden van vele eilanders die nu of verder in eenzaamheid zijn geraakt, of grote financiële zorgen hebben.
Dit geluid hebben wij gemist en zou ook een vaste waarde moeten hebben in het GBT. Iemand uit het eilandteam toevoegen zou wellicht kunnen helpen.
Contact met sociaal maatschappelijk middenveld is van groot belang voor de leefbaarheid van ons eiland. We hebben begrepen dat deze contacten er nu zijn. Kan de wethouder hier wat meer over vertellen?
Last but not least: vergeet vooral de jongeren niet. Voor hen is dit ook lastig. Zij missen ook de contacten met elkaar, zeker wanneer er nog strengere maatregelen komen. Kunnen we dan niet eens kijken of er in samenspraak met SJT iets te organiseren is? Desnoods ook voor de leeftijdsgroep iets boven die van de doelgroep van SJT.
Genoeg voorbeelden en verbeterpunten genoemd wat de PvdA betreft voorzitter.
Kernpunten voor de toekomst (die dus nú is) zijn:
Betere en snellere communicatie met zowel samenleving, raad als betrokken organisaties.
Bij beslissingen die economisch gekleurd zijn: vooraf de raad om consultatie vragen.
Handhaving: eenduidig en gelijke monniken, gelijke kappen.
Evenementen: actief gesprek aangaan naar wat wél kan en hoe.
Opzet van GBT breder en uitbreiden met griffier en eilandteam.